Na sukces „przechadzek”, czyli pierwszego publicznego parku w mieście, nie trzeba było długo czekać. Planty szybko stały się kolejnym, po Rynku, salonem Krakowa. Tym bardziej, że od początku zakładano ich „demokratyczny” charakter, a więc były swobodnie dostępne dla przedstawicieli wszystkich warstw społeczeństwa. Co w tamtych czasach nie musiało być oczywiste… Dostępne dla wszystkich Miejsc dla …
Wesoła – jurydyka XXI w. Skoro poznaliśmy już jurydykę miejską i kościelną, dziś więc czas na szlachecką. Tym razem zlokalizowaną na wschód od Rynku – Wesoła! W drogę! Zanim powstała Wesoła Tereny, o których teraz będzie mowa, mają bardzo długa historię i różnie też bywały nazywane: raz określano je mianem Wał Miejski, innym razem jako …
Czas na przechadzkę po sąsiadującym z Garbarami (przez Młynówkę) przedmieściu Biskupie. To również ciekawa okolica, zamieszkana przez wcale nie mniej sympatycznych mieszkańców. Poznajmy ich bliżej. Gdzie była jurydyka Biskupie? Zacznijmy od lokalizacji, gdyż zasadniczo miejsce zwane „Biskupie” nie istnieje w społecznej świadomości dzisiejszych krakowian. Granicami tej jurydyki były więc mniej więcej: od zachodu dawna Młynówka …
Garbary, najstarsza i największa jurydyka Krakowa Dlaczego akurat Garbary? Bo to w zasadzie historycznie pierwsza jurydyka krakowska. W dodatku także największa. Garbary więc, to zachodnie przedmieście dawnego Krakowa, określane jako położone „przed Bramą Szewską”. I może od określeń właśnie zaczniemy. Początkowo bowiem obszar ten zwano „Piaskiem” (do dziś mówi się bezwiednie: kościół karmelitów na Piasku). …
Jurydyki Zacznijmy od tego, że jurydyki stanowią swego rodzaju ewenement. Jest to (zasadniczo) czysto polski wynalazek, nasz twórczy wkład w światową myśl urbanistyczną. Co to właściwie są te jurydyki? Najłatwiej powiedzieć: przedmieścia. Tyle, że posiadające odrębny status administracyjny. Zjawisko to samo w sobie nie jest czymś wyjątkowym – również poza Polską. Ale już ich późniejszy …
Ulica 18 stycznia (1945) Ulicy o tej nazwie dziś już w Krakowie nie ma. Ale kiedyś była. Co upamiętniała? Czy to dobrze, że zniknęła? A może nigdy nie powinna była tak się nazywać? Co się wydarzyło 18 stycznia 1945 roku? Dzień 18 stycznia (1945 roku) został upamiętniony w nazwie dzisiejszej ulicy Królewskiej. Ale rzecz nie …
Spośród wszystkich reprezentacyjnych budowli znajdujących się przy Alejach Trzech Wieszczów, być może szczytowym osiągnięciem architektonicznym, jest gmach Biblioteki Jagiellońskiej. Gdzie wcześniej mieściła się Biblioteka Jagiellońska? O potrzebie budowy nowej biblioteki uniwersyteckiej mówiło się w Krakowie od dawna. Ciężko może w to uwierzyć, ale jej dotychczasową siedzibą było poczciwe, wysłużone Collegium Maius – pierwsza, stała siedziba Akademii …
Gmach Seminarium Śląskiego w Krakowie Pod adresem Aleja Mickiewicza 3, stoi sobie mocno przyszarzały, cofnięty nieco w głąb posesji budynek. To dawna siedziba Seminarium Diecezji Śląskiej (Katowickiej). Skąd seminarium śląskie akurat w Krakowie? Kaj Ślunsk pierunie, a gdzie Kraków? By to zrozumieć, musimy się cofnąć do roku 1925, a nawet trochę wcześniej. Albowiem do momentu …
Historia AGH Jaka jest historia AGH? Przejeżdżając przez Aleje Trzech Wieszczów nie zawsze instynktownie zerkamy na siedzibę. Potężny, monumentalny budynek. Gdyby Kraków był dziś jakimś „wolnym miastem”, budynek ten spokojnie mógłby pełnić rolę siedziby rządu. Zanim powstało AGH… Okolica ta nie zawsze należała do przyjemnych. Jeszcze na początku XX wieku było to poforteczne pustkowie, gdzie …
Planty – jaka jest ich historia? Każdy sukces ma wielu ojców – ta odwieczna prawda potwierdza się również w przypadku naszych poczciwych Plant. Bo kto i kiedy tak naprawdę wykreował zieloną obwodnicę wokół starego Krakowa? Albo co z Plantami ma wspólnego „totolotek”? Planty – kto je założył (według pomników)? W przypadku Plant (a więc zabytku …