Wiek XV w Krakowie

Dziś kolejna porcja najistotniejszych wydarzeń mających miejsce w danym stuleciu w Krakowie. Zgodnie z logiką, chyba już pora na wiek XV. Wybór faktów – całkowicie autorski.

Początki nowej dynastii

Węgierska księżniczka Jadwiga, została zmuszona do rezygnacji z zaaranżowanego już dawno małżeństwa z księciem Habsburgiem. Na męża wybrano jej pogańskiego władcę Litwy – Jagiełłę. Sprowadzono go do Krakowa, tu ochrzczono i nadano mu imię Władysław. Tym samym zapoczątkowano nową dynastię oraz proces unii między dwoma krajami. Jagiełło rządził mądrze: bił Krzyżaków (Grunwald!), odnowił (wraz z Jadwigą… a może ona nawet bardziej) podupadły uniwersytet, który stał się odtąd przodującym w Europie ośrodkiem np. matematyki i astronomii. Także tutejsi prawnicy osiągali ogólnoeuropejską sławę.

Rozkwit miasta

W ogóle dobrze się wówczas w Krakowie działo. Miasto kwitło. Rozwijał się handel (przynależność do Hanzy) i rzemiosło, postępowała polonizacja bogacącego się mieszczaństwa. Funkcjonowały wodociągi. Po ulicach wędrowały międzynarodowe grupki studentów, a liczne drukarnie wydawały teksty w wielu językach. W „Kronice Świata” opublikowano pierwszą panoramę naszego miasta. To w XV wieku działali w Krakowie: Jan Długosz, mistrz Stwosz (wspaniały ołtarz Mariacki, ale przecież nie tylko), protoplasta humanizmu Kallimach. Tu studiował Kopernik (tak, to wprawdzie epizod, ale bardzo lubimy się tym do dziś chwalić). Z tamtego okresu pochodzą Collegium Maius czy Barbakan. Kraków stanowił także bazę dla zorganizowanego procesu chrystianizacji Litwy.

Szczęśliwe stulecie

Tamto stulecie nazwano potem „szczęśliwym” (felix saeculum). Również dlatego, że czasy obfitowały w nowych, lokalnych świętych – choć wielu z nich kanonizowano dopiero setki lat później. Sama królowa Jadwiga umierała w opinii świętości. Czasy panowania syna Jagiełły – Kazimierza Jagiellończyka – wielu historyków uważa za szczyt świetności Krakowa. Okres potęgi, stabilizacji i dobrobytu.

I komu to wszystko przeszkadzało?

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *