Jego wysokość…
Reper Krakoski!
Przechadzając się po centrum Krakowa może zauważyliście na ścianach niektórych budynków tajemnicze, metalowe medaliony. Co to takiego? To wiedzą geodeci!
Takie coś nazywa się reper (nie; nie „Lepper”! REPER). Reper to znak geodezyjny, służący do pomiarów wysokości. Repery zazwyczaj mają postać metalowych bolców, gałek, czy guzów umieszczonych na murach, tuż nad ziemią;. Czasami bywały też tabliczkami lub takimi właśnie medalionami. Punkt na wierzchołku takiego repera ma wysokość określoną z dokładnością do 0,1 mm nad poziomem morza; a z Krakowa do brzegów Bałtyku jest 470 km!
Na krakowskich reperach widnieje napis „NIWELACJA K.G.M. KRAKOWA”, a w środku medalionu jest liczba porządkowa znaku. Niwelacja to fachowa nazwa geodezyjnego pomiaru wysokości, zaś skrot „K.G.M.” oznacza Królewskie Główne Miasto i stosowany był jako oficjalny tytuł Krakowa w latach 1858-66. Same repery pochodzą jednak z pierwszej dekady XX wieku. Choć powstały podczas zaboru austriackiego – a Austriacy używali reperów tabliczkowych – są bliźniaczo podobne do reperów… z Paryża. Identyczne możecie znaleźć choćby na fundamentach Wieży Eiffla! (Sama nazwa „reper” pochodzi z języka francuskiego: repère – punkt orientacyjny, odniesienia).
Reper ze zdjęcia jest wyjątkowy. Znajduje się przy wejściu do kościoła św. Tomasza Apostoła, wzniesionego w 1621 roku na rogu ul. św. Tomasza i Szpitalnej. A tak się składa, że św. Tomasz Apostoł jest właśnie patronem geodetów! Reper na tym kościele ma wysokość dokładnie 212,9987 metra nad poziomem Bałtyku. Za zaboru austriackiego wysokości mierzono jednak względem Adriatyku. Wówczas, wysokość tego reperu wynosiła 213,614 m. Obecnie zaś wysokości mierzone są od Morza Północnego i ów reper wskazuje wysokość 213,1767 m n.p.m.
Oto więc „jego wysokość” reper! Poszukajcie w swojej okolicy albo po drodze do pracy, czy nie mijacie jednego z nich. I koniecznie wrzućcie w komentarzach jego zdjęcie, a #PanPołudnik postara się powiedzieć wam, jaką ów reper ma wysokość!
___________________________
Ciekawostka ta powstała przy współpracy z akcją @HonorowyPołudnikKrakowski