Dziś wzgórze wawelskie jest mocno przekształconym przez człowieka zabudowanym wzniesieniem. Tylko gdzieniegdzie spod murów i nawierzchni wystaje naturalne oblicze Wawelu: wapienne skały. Dzisiejszy Wawel znamy dobrze. A jak wyglądał kiedyś, dawno temu?
Jak wyglądało kiedyś Wzgórze Wawelskie?
Zanim na wzgórzu wawelskim wzniesiono zamek, był to wapienny ostaniec – jeden z kilku w rejonie Krakowa – wznoszący się z dna doliny Wisły. Wawel 1000 lat temu miał jednak inny kształt, wielkość i topografię. Wzgórze miało pierwotnie kształt łzy, szersze od zachodu i zwężające się ku wschodowi. Północną krawędź Wawelu tworzył garb skalny, z kulminacją w rejonie obecnego zachodniego skrzydła pałacu i dziedzińca Batorego. Wawel rozcinały też cztery wąwozy: dwa od południa (przy baszcie Senatorskiej i Panieńskiej) i dwa od północy (na dziedzińcu Batorego i przed wejściem do katedry. Ten drugi, nadal jest widoczny w kształcie nawierzchni przy bramie Wazów). Teren był falisty, z niewielkimi pagórkami i skałkami. Z czasem teren wyrównano, na skale wzniesiono trzy kościoły i pałac władcy, wąwozy zasypano a wzgórze poszerzono nasypami. Południowo-wschodnia część pałacu stoi na sztucznym nasypie, podobnie północny stok Wawelu został obsypany przez ludzi grubą warstwą ziemi.
Wbrew pozorom, dawniej Wawel był zabudowany znacznie gęściej niż dziś. Obecne wolne przestrzenie to „zasługa” Austriaków, którzy urządzili na Wawelu fort i koszary, wyburzając liczne zabudowania – dwa kościoły, kilka budynków użytkowych i mieszkalnych. Wszystko, po to by zrobić plac do musztry, czyli obecny dziedziniec zewnętrzny. Kolejne porządki na Wawelu wykonano na początku XX wieku. Po odzyskaniu niepodległości, usuwając następnie część budowli austriackich i nadając Wawelowi obecną formę.
_________________________
Ciekawostka ta powstała przy współpracy z akcją Honorowy Południk Krakowski
Wiecej tekstów naszego Mariusza Geodety: TUTAJ
