Ciekawostki o arrasach
Wystawa
W marcu 2021 Zamek Królewski na Wawelu udostępnił nową i niesamowitą wystawę: #WszystkieArrasyKróla. Po raz pierwszy, wszystkie zachowane w Polsce tapiserie renesansowe ze słynnej kolekcji królewskiej Zygmunta Augusta były wystawione na wielkiej wystawie. Wystawa obejmowała aż dwa piętra pałacu! Wystawę zorganizowano na 100-lecie powrotu arrasów z Rosji, po zagrabieniu ich w czasie zaborów. Ukazywała owe bezcenne tkaniny w zupełnie nowym świetle: tak dosłownie, jak i w przenośni!
Wyeksponowano je w nowoczesny sposób, z bogatymi i różnorakimi tematycznie opisami. Te unikatowe pod względem poziomu artystycznego tkaniny są jednymi z najcenniejszych skarbów Polski. Na samej wystawie mogliśmy nie tylko podziwiać same tkaniny, ale i poznać ich zawiłą historię oraz spojrzeć na nie od strony technicznej: tkackiej i konserwatorskiej. Wiele z nie było dotąd nigdy pokazywanych, a ogółem wystawa składała się 137 tapiserii.
Ciekawostki o arrasach
Jako swoisty aperetif, niech padnie kilka ważnych ciekawostek dotyczących tej kolekcji.
Największe w historii zamówienie
Pierwotnie tworzyło ją około 170 flamandzkich tkanin, zamówionych przez Zygmunta Augusta w najznamienitszych pracowniach tkackich Belgii. Na dodatek było to największe w historii, pojedyncze zamówienie, realizowane przez kilkanaście warsztatów, łącznie przez 10 lat! Jeden metr kwadratowy tkaniny powstawał nawet 2 miesiące, tkany tylko w dzień, przy dobrym świetle.
Jakość!
Tkaniny realizowano na wyjątkowym poziomie jakości. Po pierwsze grubość: aż 8 nici osnowy i do 45 jedwabnych lub wełnianych nici przeplotu na 1 cm². Po drugie kolory: od 60 do 80 różnych odcieni kolorów. Ponadto niespotykana w innych tkaninach skala zastosowania nici metalowych – jedwabnych nitek oplecionych srebrną lub srebrną pozłacaną tasiemką – którymi utkano około 15 procent powierzchni arrasów.
Tematy
Prezentują one ogromną różnorodność form: cykle biblijne i mitologiczne, werdiury o tematyce przyrodniczej (swoisty pomnik renesansowej fascynacji naturą, z przedstawieniami setek gatunków zwierząt i roślin z całego świata; także z nowoodkrytej Ameryki), arrasy herbowe i groteski; naścienne,nadokienne, naddrzwiowe.
Powierzchnia
Największy z nich ma ponad 42 m² powierzchni i waży 50 kg (wraz z dwiema warstwami wzmacnienia), a całość zachowanej kolekcji to ponad 1000 m² najwspanialszych na świecie tapiserii renesansowych!
I po wystawie
Arrasy króla Zygmunta Augusta. Zapraszamy na Wawel! I choć złośliwość losu sprawiła, że tuż po otwarciu wystawy był kolejny „lockdown”. Wystawa byłą dostępna ponad pół roku, czyli do końca października 2021. Drugi raz, taka wystawa; może za 100 lat…
