Wesoła – jurydyka XXI w. Skoro poznaliśmy już jurydykę miejską i kościelną, dziś więc czas na szlachecką. Tym razem zlokalizowaną na wschód od Rynku – Wesoła! W drogę! Zanim powstała Wesoła Tereny, o których teraz będzie mowa, mają bardzo długa historię i różnie też bywały nazywane: raz określano je mianem Wał Miejski, innym razem jako […]
Wesoła – jurydyka szlachecka Read More »
Czas na przechadzkę po sąsiadującym z Garbarami (przez Młynówkę) przedmieściu Biskupie. To również ciekawa okolica, zamieszkana przez wcale nie mniej sympatycznych mieszkańców. Poznajmy ich bliżej. Gdzie była jurydyka Biskupie? Zacznijmy od lokalizacji, gdyż zasadniczo miejsce zwane „Biskupie” nie istnieje w społecznej świadomości dzisiejszych krakowian. Granicami tej jurydyki były więc mniej więcej: od zachodu dawna Młynówka
Biskupie – problematyczna jurydyka Krakowa Read More »
Garbary, najstarsza i największa jurydyka Krakowa Dlaczego akurat Garbary? Bo to w zasadzie historycznie pierwsza jurydyka krakowska. W dodatku także największa. Garbary więc, to zachodnie przedmieście dawnego Krakowa, określane jako położone „przed Bramą Szewską”. I może od określeń właśnie zaczniemy. Początkowo bowiem obszar ten zwano „Piaskiem” (do dziś mówi się bezwiednie: kościół karmelitów na Piasku).
Garbary – dawna jurydyka Krakowa Read More »
Jurydyki Zacznijmy od tego, że jurydyki stanowią swego rodzaju ewenement. Jest to (zasadniczo) czysto polski wynalazek, nasz twórczy wkład w światową myśl urbanistyczną. Co to właściwie są te jurydyki? Najłatwiej powiedzieć: przedmieścia. Tyle, że posiadające odrębny status administracyjny. Zjawisko to samo w sobie nie jest czymś wyjątkowym – również poza Polską. Ale już ich późniejszy
Czym były Jurydyki? Read More »
Odpowiedź na tytułowe pytanie jest prosta: ulica Wiślna jest nad Wisłą – tylko, że Wisłą sprzed ponad 1000 lat… Wisła dawniej Dawniej Wisła była dynamiczną, nieustannie zmieniającą się rzeką. Dopiero od 200 lat spętano ją ciasnymi liniami wałów przeciwpowodziowych, a koryto wyprostowano. W średniowieczu jednak, Wisła rozwidlała się i płynęła często jednocześnie kilkoma nurtami, po
Dlaczego ulica Wiślna nie jest nad Wisłą? Read More »
Kopiec Rzeczpospolitej Krakowskiej? Dawniej w Krakowie było znacznie więcej kopców niż jest obecnie. Niektóre niszczone były przez ignorancje ludzi, którzy – zapomniawszy ich historię i znaczenie – bezceremonialnie rozgarniali te kopki ziemi. Ale były też kopce, które zniszczyli w pełni świadomie, z premedytacją: z przyczyn politycznych. Kopiec którego już nie ma – Kopiec Rzeczpospolitej Krakowskiej
Kopiec Rzeczpospolitej Krakowskiej Read More »
O kopcach mówi się „mogiły”, „kurhany” bo i faktycznie pierwotnie pełniły one funkcje grobowe. Dziś są bardziej pomnikami, ale mamy też w Krakowie faktyczne kopce-mogiły. Kopiec Lutrów lub Ariański Najlepiej znany – choć i tak mocno ustępujący kopcom pomnikowym – jest tzw. kopiec Lutrów lub Ariański z Łuczanowic. W rzeczywistości jest to 4-metrowy nasyp zwieńczony
Kopce grobowe w Krakowie Read More »
Kopiec Salwatorski… Tajemniczość kopców krakowskich sprawia, że od dawna snuje się domysły, co do istnienia nieznanych, zaginionych kopców w Krakowie. Wszystko co o nich wiadomo leży w sferze domysłów, radosnych dywagacji, opartych na pojedynczych przesłankach… Bo czasami, wystarczy jedno zdanie w starej książce, by w krainie podwawelskich legend zagościł kolejny kopiec. Przesłanki za istnieniem salwatorskiego
Kopiec Salwatorski Read More »
Biblioteka wojewódzka w Krakowie… Kto mieszkał tutaj zanim wprowadziły się książki? Były to Koszary Franciszka Józefa. W chwili budowy był to największy budynek w mieście Kraków Wybudowany 160 lat temu – ówcześnie jeden z największych budynków w mieście. Niektóre źródła mówią, że ustępował mu tylko zamek. Jego długość to 230 metrów! W końcu w 1862
Biblioteka wojewódzka, czyli Koszary Franciszka Józefa na Rajskiej Read More »
Stradomskiej 12-14. Czym był kiedyś dzisiejszy wielki hotel? ul. Stradomska 12-14. Jeden z najnowszych pięciogwiazdkowych hoteli w Krakowie mieści się w budynku (a właściwie wydmuszce po budynku) wybudowanym przez Austriaków. Budynek powstał nie w celach mieszkalnych, ale administracyjnych. Po co 220 lat temu, wybudowano na Stradomiu tak ogromny budynek administracyjny? Budynek, który dzisiaj prawie świeci
